Về Việt Nam giá ngọt bất ngờ, Toyota gặp áp lực lớn?

Tại nhiều thị trường quốc tế, BYD – nhà sản xuất xe điện số 1 thế giới từ Trung Quốc – thường xuyên chọn 1 trong 3, thậm chí cả 3, mẫu xe BYD Dolphin, Atto 3 và Seal làm “tướng tiên phong” làm quen thị trường.

Trên thực tế, BYD đã từng bày tỏ ý định lắp ráp và phân phối ô tô điện tại Việt Nam. Hiện chưa có thông tin chính thức về việc gia nhập thị trường hay sản xuất / phân phối xe, nhưng đã có nhiều tin đồn về những mẫu xe sẽ về Việt Nam. 

Những mẫu xe đó khi tới Việt Nam với danh nghĩa do nhà sản xuất xe điện số 1 thế giới phát triển liệu có gặp thuận lợi?

BYD RẤT MUỐN BÁN XE TẠI VIỆT NAM

Đầu tháng 5/2023, Chủ tịch BYD Vương Truyền Phúc (tên phiên âm tiếng Anh: Wang Chuanfu) đã tới Việt Nam và gặp gỡ Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà. Trong buổi gặp, Chủ tịch BYD từng cho biết rằng BYD dự kiến sẽ đầu tư thêm trong lĩnh vực sản xuất và lắp ráp ô tô điện, phục vụ thị trường Việt Nam và Đông Nam Á.

Cùng với đó, ông Vương Truyền Phúc cũng bày tỏ nguyện vọng được tạo điều kiện để hoàn tất thủ tục đầu tư, giúp đưa dự án sản xuất và lắp ráp ô tô điện tại Việt Nam đi vào hoạt động. Ông Phúc cũng cho biết rằng BYD sẽ chủ động thành lập chuỗi công nghiệp phụ trợ cho dự án này.

Tới ngày 28/3/2024, Reuters có bài viết đề cập đến địa điểm mà BYD có thể sẽ xây dựng nhà máy lắp ráp ô tô điện tại Việt Nam. Bài viết dẫn lời của ông Lương Thanh Tùng – Phó Chủ tịch tập đoàn Gelex – rằng sau nhiều buổi làm việc, BYD đã chốt phương án sử dụng 100 héc-ta đất trong Khu công nghiệp Phú Hà (Phú Thọ) của Viglacera (thuộc Gelex).

Được biết, BYD cũng đã đưa vào hoạt động một nhà máy sản xuất máy tính bảng tại Khu công nghiệp Phú Hà từ tháng 8/2022. Nhà máy này ban đầu có tổng vốn đầu tư khoảng 270 triệu, nhưng tới năm ngoái đã được mở rộng và được tăng thêm 184 triệu USD vốn nhằm phục vụ sản xuất linh kiện điện tử.

Tuy nhiên, nhà máy lắp ráp ô tô điện có lẽ sẽ mất nhiều thời gian hơn dự tính ban đầu. Reuters dẫn lời ông Lương Thanh Tùng, cho biết: Vì kế hoạch riêng của BYD và vì thị trường xe điện giảm sút, BYD đã lui lại kế hoạch khởi công xây dựng nhà máy.

Tại Đông Nam Á, Indonesia là quốc gia mới nhất BYD quyết định đặt nhà máy. Tại thị trường ô tô số 1 khu vực này, BYD sẽ đầu tư 1,3 tỷ USD, dự kiến dựng lên một nhà máy có công suất lên tới 150.000 chiếc/năm. Ông Eagle Zhao – Chủ tịch BYD Indonesia – cho biết rằng nhà máy tại của BYD tại quốc gia này sẽ khởi công trong năm nay, nhưng không nêu thời gian cụ thể.

Trước Indonesia, Thái Lan cũng là một quốc gia trong Đông Nam Á mà BYD đang xây dựng nhà máy. Thực tế, nhà máy tại quốc gia láng giềng Việt Nam đã khởi công từ tháng 3/2023, dự kiến sẽ bắt đầu sản xuất từ Quý III/2024 này.

Với việc xây dựng nhà máy tại các khu vực trọng điểm của ngành xe Đông Nam Á, BYD dường như đang không giấu giếm chút gì về kế hoạch mở rộng mạng lưới bán hàng tới thị trường này, trong đó không thể không nhắc tới Việt Nam.

Nhiều hãng xe tại Việt Nam đang lựa chọn nhập khẩu linh kiện hoặc nhập khẩu xe nguyên chiếc từ Thái Lan hoặc Indonesia, cộng với việc BYD có thể xây nhà máy lắp ráp xe tại Việt Nam thì gần như chắc chắn BYD sẽ bán xe tại nước ta.

 ‘CHIẾN THẦN’ SẼ TỚI VIỆT NAM?

Trong những năm gần đây, một xu hướng có thể thấy rất rõ từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc là họ chú trọng xuất khẩu ra nước ngoài. Hiện nay, rất nhiều thương hiệu xe của Trung Quốc đã đưa xe tới các thị trường đang phát triển như tại Đông Nam Á, Nam Mỹ, hay thậm chí là cả các thị trường khó tính như Đức.

Một phần của xu hướng vươn ra thế giới của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể được lý giải bằng tốc độ phát triển của ngành công nghiệp xe của Trung Quốc đã vượt tốc độ tăng trưởng của thị trường. Nói một cách đơn giản hơn, lượng ô tô do Trung Quốc sản xuất ra nhiều hơn sức tiêu thụ của thị trường nội địa (dù Trung Quốc đã là thị trường ô tô lớn số 1 thế giới), nên họ buộc phải đưa xe tới nước ngoài.

Với riêng BYD – nhà sản xuất ô tô điện lớn nhất Trung Quốc nói riêng và thế giới nói chung, hãng xe này đã thường xuyên sử dụng BYD Dolphin, Atto 3 và Seal khi gia nhập thị trường mới.

Tại Việt Nam, tuy BYD chưa đưa ra thông tin chính thức nào về những mẫu xe sẽ được bán; song, nếu BYD đưa về Dolphin, Atto 3 hay thậm chí cả Seal thì có lẽ đó là điều không quá bất ngờ. 

Thực tế, một số nguồn tin riêng của Dân Trí cũng đã cho biết rằng Dolphin và Atto 3 sẽ được bán tại Việt Nam trong thời gian tới. Đây đều là những mẫu xe cỡ nhỏ, phù hợp với việc di chuyển trong đô thị. Hơn hết, cả hai mẫu xe này đều đã có được những thành công nhất định tại trên thị trường thế giới.

GIÁ NGỌT BẤT NGỜ?

Nếu chính thức bán tại Việt Nam, BYD Dolphin sẽ cạnh tranh trong phân khúc hatchback hạng B, tức ở cùng hạng với những mẫu xe như Mazda2 bản hatchback, Suzuki Swift hay Toyota Yaris. Trong khi đó, BYD Atto 3 sẽ nằm ở phân khúc lấp lửng giữa hạng B và C tương tự Toyota Corolla Cross. 

Như đã thông tin trong bài viết trước, BYD Dolphin được nhiều chuyên trang ô tô đánh giá cao khi sở hữu không gian nội thất rộng rãi và có thể di chuyển một quãng đường xa với một lần sạc. BYD Atto 3 thì lại nhận phản hồi không mấy tích cực về hệ thống treo quá mềm, mang lại cảm giác bồng bềnh.

Song, cả hai mẫu xe này của BYD đều được đánh giá cao khi được trang bị nhiều tính năng giải trí và an toàn, cùng với đó là được bán với giá dễ tiếp cận.

Hiện tại, nhà máy xe BYD tại Thái Lan đã gần đi vào hoạt động, nên giả sử BYD bán xe tại Việt Nam trước khi hoàn thành nhà máy tại nước ta thì nhiều khả năng sẽ nhập xe từ Thái Lan sang, nhằm tranh thủ ưu đãi thuế xe sản xuất trong khu vực.

Chính vì thế, giá bán xe tại Việt Nam có thể sẽ tương đương hoặc nhỉnh hơn chút so với giá tham khảo tại Thái Lan. 

Tham khảo trường hợp của Haval H6 – một mẫu xe do tập đoàn Great Wall Motors (Trung Quốc) phát triển, sản xuất tại Thái Lan và nhập khẩu nguyên chiếc vào Việt Nam. Tại Thái, GWM niêm yết Haval H6 phiên bản HEV với giá khởi điểm 1,349 triệu bạt, tương đương gần 915 triệu đồng.

Trong khi đó, Haval H6 HEV bán tại Việt Nam tuy được niêm yết với giá 1,096 tỷ đồng – tức chênh khoảng 20% so với giá niêm yết tại Thái Lan. Tuy nhiên, giá bán của mẫu xe này tại Việt Nam đã từng giảm giá xuống còn 862 triệu đồng.

Quay trở lại với hai mẫu xe của BYD, giả sử cũng có giá niêm yết tương tự mức chênh như Haval H6 thì Dolphin và Atto 3 sẽ có giá giả định lần lượt là: 570 triệu đồng và 732 triệu đồng. Với mức giá này, BYD hoàn toàn có thể tin tưởng vào một tương lai bán tốt tại Việt Nam, ít nhất là trong phân khúc mà xe của họ tham gia.

Có thể thấy, với mức giá giả định như trên, cả hai mẫu xe của BYD sẽ có một chút lợi thế về giá bán so với đối thủ trên thị trường. Bên cạnh giá bán, hai mẫu xe này của BYD còn có thể có thế mạnh về mặt trang bị.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giá bán tốt đôi khi không đi kèm với tăng trưởng doanh số. Haval H6 có lẽ là ví dụ tiêu biểu khi nhận được chương trình ưu đãi rất mạnh tay, nhưng dường như chưa đủ để bù đắp cho sự nghi ngại của thị trường với một thương hiệu mới.