‘Dọn tổ’ đón VinFast nhưng phần lớn xe nhập khẩu vào Việt Nam đến từ nơi này

Indonesia là thị trường đầu tiên mà hãng xe điện Việt Nam VinFast lựa chọn để ‘tiến quân’ ra Đông Nam Á. Theo kế hoạch đã được công bố, VinFast dự kiến đầu tư tối thiểu 1,2 tỷ USD vào Indonesia trong dài hạn. VinFast cũng sẽ đầu tư 200 triệu USD để xây dựng nhà máy sản xuất xe điện tại Indonesia. 

Ngay những ngày đầu tháng 1/2024, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã đến thăm Tổ hợp Nhà máy sản xuất ôtô, xe máy điện VinFast tại Hải Phòng, ông cho biết sẽ tạo điều kiện để VinFast sớm hoàn tất các thủ tục đầu tư sản xuất và kinh doanh tại thị trường Indonesia. 

Nhưng chính quốc gia có động thái “dọn tổ đón đại bàng” đối với VinFast này lại cũng chính là quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất vào Việt Nam trong quý I/2024.

Quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất vào Việt Nam trong quý 1/2024

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, Indonesia đã soán ngôi xứ chùa Vàng trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất của nước ta 3 tháng đầu năm 2024.

Sản lượng nhập khẩu ô tô từ Indonesia đạt 14.762 chiếc, trị giá hơn 213 triệu USD, giảm 2,3% về lượng nhưng tăng 1,7% về trị giá.

Thái Lan xếp vị trí thứ 2 với 10.420 chiếc, trị giá hơn 203 triệu USD, giảm mạnh 50% về lượng và giảm 51,3% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.

Đứng thứ 3 là thị trường Trung Quốc với 5.821 chiếc trong quý 1, trị giá hơn 176 triệu USD, tăng mạnh 144% về lượng và tăng 89% về trị giá so với quý 1/2023.

Lũy kế trong quý 1 cả nước nhập khẩu 32.272 chiếc ô tô, trị giá hơn 675 triệu USD, giảm 23,2% về lượng và giảm 27,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.

Vì sao Việt Nam nhập khẩu nhiều từ Indonesia?

Theo thông tin từ báo Tri thức cuộc sống, trong năm 2023, Việt Nam đã nhập khẩu tổng cộng 40.241 chiếc xe lắp ráp từ Indonesia. Việt Nam là thị trường nhập khẩu ôtô từ Indonesia lớn thứ 3 thế giới, chỉ sau Philippines và Mexico. 

Trong số những mẫu ô tô đang bán chạy nhất thị trường Việt Nam hiện nay, có không ít mẫu mã nhập khẩu từ Indonesia như Mitsubishi Xpander hay Hyundai Creta…

Từ một quốc gia luôn xếp sau Thái Lan về nguồn cung ô tô cho Việt Nam, đến nay Indonesia đã vươn lên dẫn đầu. Nguyên nhân chính không hoàn toàn do sự hấp dẫn về mặt giá cả. Sự đa dạng về mẫu mã, cùng với thay đổi trong xu hướng lựa chọn ô tô của người Việt Nam cũng là những yếu tố góp phần giúp ô tô “Made in Indonesia” ngày càng phổ biến tại Việt Nam.

Giá cả “hợp túi tiền”

Giá bán cạnh tranh là yếu tố quan trọng hàng đầu giúp ô tô nhập khẩu từ Indonesia tạo được sức hấp dẫn với người dùng Việt Nam. 

Với hầu hết mẫu mã từ Indonesia thuộc phân khúc xe hạng A, B tầm giá vào khoảng 500 – 800 triệu đồng… giúp ô tô nhập khẩu từ Indonesia tạo được lợi thế về giá vừa đủ sức cạnh tranh với xe lắp ráp trong nước đồng thời tạo sức hút với khách hàng.

Theo số liệu của Cục Hải Quan được báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh đăng tải, xét về giá ô tô nhập vào Việt Nam, chưa tính thuế, phí thì ô tô Indonesia có mức giá nhập khẩu trung bình năm 2023 rẻ nhất với mức giá khoảng 14.200 USD/chiếc, tương đương hơn 345 triệu đồng/chiếc. Xếp thứ hai là ô tô nhập khẩu từ Thái Lan với mức giá nhập về Việt Nam trung bình khoảng 20.400 USD/chiếc, tương đương khoảng 495 triệu đồng/chiếc. Giá ô tô Trung Quốc nhập khẩu trung bình về Việt Nam có mức giá hơn 35.800 USD/chiếc, tương đương khoảng 870 triệu đồng/chiếc.

Lý do ô tô sản xuất, lắp ráp tại Indonesia giá thấp hơn Việt Nam do nhiều nguyên nhân nhưng yếu tố quan trọng nhất là chính sách thuế, phí. Thuế nhập khẩu và tiêu thụ đặc biệt ô tô Indonesia thấp hơn, một mẫu ô tô nếu cùng có những cơ chế nhập khẩu linh kiện, sản xuất như nhau thì giá ô tô ở Việt Nam đã đắt hơn khá nhiều so với giá ô tô tại Indonesia.

Chưa kể, chính phủ Indonesia còn tạo điều kiện hết sức cho ngành công nghiệp này phát triển, cũng như đẩy mạnh tiêu thụ nội địa với các mẫu xe giá rẻ, đa dụng.

Đa dạng mẫu mã

Nếu như vài năm trước đây, các mẫu xe nhập khẩu từ Indonesia phần lớn là đơn lẻ chỉ có một vài mẫu mã thì giờ đây trên thị trường ô tô Việt Nam đã xuất hiện phong phú hơn.

Bên cạnh Thái Lan, Indonesia được xem là công xưởng sản xuất xe lớn nhất khu vực Đông Nam Á.

Trong đó, có thể kể đến Hyundai Creta, Suzuki Ertiga, XL7, Mitsubishi Xpander, Toyota Avanza Premio, Toyota Veloz Cross và Toyota Raize, MPV – Hyundai Stargazer. Các mẫu xe này phủ đều ở những phân khúc như MPV, SUV cỡ nhỏ, các mẫu xe hạng A…

Sự thay đổi trong thị hiếu người tiêu dùng Việt

Trong khi, các loại xe nhập khẩu từ Thái Lan chủ yếu đều nằm ở các phân khúc hạng C cỡ trung, xe SUV, bán tải thì đa số các mẫu ô tô Indonesia nằm ở phân khúc phân khúc hạng A, B, xe gia đình cỡ nhỏ nhập khẩu nguyên chiếc. Những mẫu xe này được cho là phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng Việt hiện nay.

Thời gian gần đây, nhu cầu của người Việt về một mẫu xe vừa nhỏ gọn, tiết kiệm lại vừa có thể tiện dụng chở được nhiều người… tăng mạnh. Chính sự thay đổi này giúp các mẫu MPV 5+2 chỗ như Toyota Avanza Premio, Toyota Veloz Cross, Mitsubishi Xpander, Suzuki XL7…nhập khẩu từ Indonesia hút khách tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, các mẫu SUV cỡ nhỏ dành cho đô thị như Hyundai Creta, Toyota Raize… cũng đang trở thành lựa chọn hàng đầu của người Việt khi mua xe lần đầu hay chuyển từ sedan sang các mẫu SUV đô thị. 

Theo số liệu tổng hợp từ kết quả bán hàng của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), VinFast và TC Motor, trong nửa đầu năm 2023, tổng lượng xe SUV đô thị 5 chỗ bán ra tại Việt Nam chiếm gần 70% phân khúc SUV/Crossover nói chung và chiếm khoảng 23,6% thị phần. Đáng chú ý, SUV đô thị 5 chỗ ngồi còn vượt sedan hạng B, Crossover cỡ trung để trở thành phân khúc ô tô bán chạy nhất Việt Nam.