Biến các nhà sản xuất xe hơi truyền thống thành ‘nhà thầu phụ’, chuỗi cung ứng linh kiện toàn cầu xáo trộn dữ đội

Gã khổng lồ Apple vừa tiết lộ kế hoạch lấn sân sang lĩnh vực sản xuất ô tô. Công ty của Mỹ đã nói về kế hoạch tạo ra một chiếc xe tự lái được sản xuất thông qua việc hợp tác với 1 nhà sản xuất ô tô truyền thống, sử dụng mô hình kinh doanh giống với sản xuất iPhone.

Nếu suôn sẻ, chiếc Apple Car chắc chắn sẽ tạo ra những ảnh hưởng cực kỳ to lớn tới ngành công nghiệp ô tô.

Chuỗi cung ứng linh kiện ô tô xáo trộn

Ngay khi thông tin về kế hoạch kinh doanh mới mẻ kể trên của Apple được tiết lộ, cổ phiếu của một vài công ty công nghệ cao liên quan tới xe hơi của Mỹ và Trung Quốc đã tăng chóng mặt.

 Tại Mỹ, những công ty như Velodyne LiDar – một nhà sản xuất cảm biến phát hiện ánh sáng và các loại cảm biến (lidar) hoạt động như “mắt” của ô tô tự lái, đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ của các nhà đầu tư. Tại Trung Quốc, các nhà đầu tư đổ xô vào Contemporary Amperex Technology, nhà sản xuất pin cho xe điện lớn nhất thế giới và các nhà cung cấp linh kiện liên quan đến xe điện khác.

Một chiếc Apple Car dĩ nhiên sẽ là nơi chứa “hàng loạt” công nghệ cao. Như vậy, các nhà cung ứng linh kiện ô tô chắc chắn có thể chứng kiến những thay đổi mạnh mẽ.

Dự án Apple EV dự kiến sẽ tạo ra những tác động nghiêm trọng hơn đến ngành ô tô thông qua việc sử dụng bí quyết sản xuất và phát triển điện thoại thông minh để thiết kế ô tô và sản xuất thông qua mô hình phân công lao động theo chiều ngang. Theo đó, Apple có thể sẽ tập trung toàn bộ vào thiết kế xe và thuê ngoài sản xuất giống như những gì làm với iPhone – họ chỉ thiết kế và thuê ngoài sản xuất toàn bộ với các đối tác như Hon Hai Precision Industry.

Trong trường hợp của Apple Car, Apple được cho là dành toàn lực cho công việc thiết kế tổng thể bao gồm cả công nghệ xe tự lái và sẽ thuê ngoài sản xuất. Cách tiếp cận này có thể làm lung lay mô hình kinh doanh hiện tại của ngành công nghiệp ô tô là “hội nhập theo chiều dọc” – tức là các nhà sản xuất ô tô sẽ tham gia vào toàn bộ quá trình từ thiết kế đến sản xuất.

Trên thực tế, mô hình kinh doanh phân công lao động theo chiều ngang cũng đang dần nổi lên trong lĩnh vực ô tô của Trung Quốc. Baidu, một công ty internet hàng đầu của Trung Quốc hiện đang dẫn đầu sự phát triển của công nghệ xe tự lái. Đầu tuần này, họ thông báo rằng sẽ sản xuất xe điện với Zhejiang Geely Holding Group, một nhà sản xuất ô tô lớn ở Trung Quốc, trên cơ sở sản xuất thiết bị gốc.

Ngoài ra, Didi Chuxing Technology cuối cùng cũng đã tiết lộ công khai chiếc xe điện được phát triển cho dịch vụ gọi xe của mình vào tháng 11. Nền tảng gọi xe lớn nhất Trung Quốc, được 550 triệu người trên thế giới sử dụng, đặt mục tiêu đưa 1 triệu chiếc vào sử dụng vào năm 2025. Được biết, BYD Auto, một nhà sản xuất xe điện Trung Quốc chính là đơn vị được Didi ký hợp đồng sản xuất xe điện cho họ.

Magna International, nhà cung cấp phụ tùng ô tô hàng đầu của Canada đang được coi là ứng cử viên sáng giá để sản xuất Apple Car. Foxconn của Đài Loan, công ty đã hợp tác với Apple trong sản xuất điện thoại thông minh, cũng được cho là muốn giành được đơn đặt hàng.

Biến hãng xe truyền thống thành nhà thầu phụ

Dự án của Apple cũng thu hút sự quan tâm từ các nhà sản xuất ô tô. Hyundai Motor của Hàn Quốc cho biết hôm thứ sáu tuần trước rằng họ đang đàm phán sớm với Apple về mối quan hệ hợp tác để phát triển một chiếc xe điện. Một đơn đặt hàng lớn để sản xuất xe, nếu nhận được, có thể sẽ giúp Hyundai nâng cao tỷ lệ công suất hiệu dụng và ổn định lợi nhuận.

Điều đáng nói là các chuyên gia phân tích nhận định rằng, dự án Apple Car có thể lật đổ sự vượt trội của các nhà sản xuất ô tô truyền thống đầu ngành. Viễn cảnh dễ xảy ra nhất là các nhà sản xuất ô tô có thể “trở thành nhà thầu phụ của Apple và mất đi tính độc đáo riêng của họ”, một giám đốc điều hành tại một hãng xe lớn của Nhật cảnh báo.

BYD quyết định sản xuất xe điện cho Didi vì họ kỳ vọng thu được lợi nhuận thông qua việc tăng sản lượng, một nhà phân tích trong ngành công nghiệp ô tô cho biết.

Hiện tại, hàng loạt công ty ở châu Á đang bắt đầu nỗ lực giành lấy cái gật đầu hợp tác của Apple với dự án Apple Car. Một câu hỏi đặt ra là liệu phần thắng có lại về tay các công ty Trung Quốc, Hàn Quốc như những gì đã xảy ra với lĩnh vực điện thoại thông minh và điện tử tiêu dùng hay không?